wat wij onze kinderen (willen) leren.
Normen worden gedefinieerd als maatstaven, regels, richtsnoeren, modellen. Allereerst voor het denken en van daaruit voor het handelen in het dagelijkse leven.
In de opvoeding en het onderwijs zijn normen onderdeel van de persoonsvorming.
In het maatschappelijke verkeer worden allerlei verschillende normen gehanteerd: christelijke, humanistische, postmoderne, islamitische normen, enz. Normen gelden voor het handhaven van een bepaalde toestand, bijvoorbeeld: de veiligheid.
In een complexe samenleving kunnen met eenzelfde woord verschillende begrippen aangeduid worden, die soms haaks op elkaar staan. Daardoor verstaan groepen mensen iets geheel verschillends onder termen als eer, tolerantie, gerechtigheid, enz.
Daardoor gelden in de verschillende groepen mensen ook verschillende normen. De vraag is dus: "Welke toestand wil men beschermen door het afspreken van normen? Wat wil men door normen veilig stellen?" Anders geformuleerd: "Welke waarden wil men beschermen?"
Wat bepaalt de waarde van de mens
Is de waarde van een mens in geld uit te drukken?
Bij de politieke discussie over de verdeling van de kosten ontkomt men niet aan de (al dan niet bewuste) bepaling van de waarde van het menselijke leven in geld. Men moet dan lastige overwegingen maken: "Wat zijn de kosten van een geneeskundige behandeling in relatie met de te verwachten levensduur"; "Mag een gezond levensjaar maximaal 80.000 kosten of meer?"
Als men bij dergelijke overwegingen ook nog over de eigen grenzen zou kijken, zouden de beslissingen nog lastiger worden. Kan men met een goed geweten in een welvarend land stoffelijk welzijn beleven ten koste van erbarmelijke leefomstandigheden waarin men werkt in de ontwikkelingslanden? Daarbij komt dan nog de vraag: "Wat is kwaliteit van leven?"
Bij kwaliteit van leven gaat het blijkbaar niet alleen om het functioneren, maar ook om wat iemand van zijn of haar functioneren vindt. Waarop is dit bevinden gebaseerd?
Er ontstaat een kringloop: meningen - normen - waarden - meningen